De maatregelen tijdens deze corona epidemie hebben wel wat weg van de maatregelen van de vogelgriep.
Kippen in het hok en geen vrije uitloop. Nou hebben kippen geen recht op zelfbeschikking op een enkeling na die bij toeval er vandoor is gegaan en vervolgens geveld wordt door de vogelgriep. Ook zullen de kippen na de griep niet met andere ogen kijken naar hun leefgemeenschap.
Ik zie enkele parallellen, te weten onze ophuisverwachting en mensen die solidariteit met hun medemens ondergeschikt maken aan hun autonomie en op oude of nieuwe voet verder gaan.
Er van uitgaande dat een kip geen ruimte in zijn hoofd heeft voor moreel besef, heeft de mens dat volop. Dat zegt nog niet of die ruimte gebruikt wordt om afwegingen te maken die de medemens ten goede komt. Mensen hebben geen ophuisplicht, wij kunnen naar buiten, in de tuin werken, op het balkon zitten, wandelen, fietsen en boodschappen doen. Met als voorwaarde dat we de regels om besmetting te voorkomen in acht nemen.
Omdat wij in sociale relaties en netwerken leven is er spraken van een onderhandelingshuishouding op micro en macro niveau. Anders gezegd: ons leven is fundamenteel op andere mensen afgestemd en aangewezen.
De corona epidemie staat voor een tijdelijke forse ingreep in dat leven. (Toekomst)plannen, school, werk en sociale relaties worden verstoord. Activiteiten van het dagelijks leven worden beperkt en de fysieke beperkingen zorgen voor een heroriëntatie op ons autonoom zijn.
Het bestrijden van de Corona epidemie doet een beroep op mededogen en solidariteit. Tegelijkertijd willen we ook zeggenschap over ons leven en invloed ervaren. Een ethisch dilemma tussen zelfbeschikking en gevolg geven aan de oproep om sociale contacten en activiteiten in levende lijve te mijden. Het overgrote deel van de samenleving is zich bewust van zijn rol en mijdt vrienden, ouders, opa’s, oma’s etc. Of houdt gepaste afstand. Slechts een klein deel vindt zijn eigen overtuiging belangrijker en maakt de samenleving daar aan ondergeschikt. In tegenstelling tot de ontsnapte kip die niet aan de dood ontsnapt, brengt de mens zonder mededogen en compassie voor zijn medemens niet alleen zijn eigen leven in gevaar maar ook van die anderen.
Waar het brein van de kip geen ruimte voor laat is het besef dat onze individuele verantwoordelijkheid groter wordt en onze individuele vrijheid kleiner. Lichaamsbesef en de kwetsbaarheid daarvan enerzijds en de behoefte aan sociale contact anderzijds zet de digitale en analoge wereld in een ander perspectief. In relaties en gezinnen ontstaat meer bewustwording van de bestaande intimiteit en is het voor velen een opnieuw afstemmen op zelfbeschikking en inleveren.
De kip zelf is er wars van op welke voet hij verder gaat. Wij kunnen er lering uit trekken doordat vanuit een ander perspectief naar onderwijs, zorg en de samenleving als geheel wordt gekeken en beleefd. Een herwaardering van fundamentele waarden. Het is een bijzondere tijd.